Jakie działania należy podjąć w przypadku zachorowania na cukrzycę?

Charakterystycznym objawem cukrzycy jest podwyższony poziom cukru we krwi (hiperglikemia). U osób bez cukrzycy organizm sam reguluje poziom wydzielania hormonu zwanego insuliną w celu dostarczania komórkom cukru pozyskiwanego z pożywienia (glukozy) i jego metabolizmu na potrzeby gospodarki energetycznej. Poziom cukru we krwi waha się w zakresie od 80 do 120 mg/dl (od 4,4 do 6,6 mmol/l), a po posiłkach może wzrastać do 140 mg/dl (7,7 mmol/l). U diabetyków poziom cukru we krwi pozostaje podwyższony ze względu na brak wydzielania insuliny lub nieskuteczne działanie insuliny wytworzonej przez organizm.

Specjaliści mówią także o nadwyżce cukru we krwi, czemu towarzyszy niedostateczne odżywienie komórek.

W rezultacie organizmowi dostarczana jest niewystarczająca ilość energii. Pojawia się uczucie zmęczenia i głodu. Nadmiar cukru wydalany jest z moczem (cukromocz). Stąd też wzięła się łacińska nazwa cukrzycy — diabetes mellitus, czyli “nadmierne wydzielanie moczu słodkiego jak miód”.

Czym jest cukrzyca typu 1?

Cukrzyca typu 1

  • Występuje u około 10% diabetyków
  • Zazwyczaj rozpoznaje się ją przed 35. rokiem życia
  • Często rozwija się nagle i ma postać ostrą
  • Polega na całkowitym braku wytwarzania insuliny ze względu na uszkodzenie komórek beta trzustki
  • Jej przyczyną jest choroba autoimmunologiczna
  • Leczenie: podawanie insuliny za pomocą wstrzykiwacza do insuliny lub pompy insulinowej

Cukrzyca typu 1 zwykle pojawia się przed 35. rokiem życia, ale może także rozwinąć się u osób starszych. Zazwyczaj pierwsze objawy cukrzycy typu 1 pojawiają się nagle i wiążą się z takimi dolegliwościami, jak zwiększone wydalanie moczu, nadmierne pragnienie, trudny do wytłumaczenia spadek masy ciała bądź uczucie zmęczenia.

Ten typ cukrzycy rozwija się z powodu nieprawidłowego działania układu odpornościowego (choroby autoimmunologicznej). Znajdujące się w trzustce komórki wytwarzające insulinę (komórki beta) ulegają zniszczeniu wskutek skierowanej przeciwko nim odpowiedzi odpornościowej organizmu. W rezultacie organizm nie jest już w stanie wytwarzać niezbędnej dla komórek insuliny. Za wyjątkiem pierwszych tygodni lub miesięcy od pojawienia się objawów (faza remisji) w organizmie stwierdza się całkowity brak insuliny.

Leczenie polega na podawaniu insuliny, czyli na uzupełnianiu tego kluczowego hormonu przez całe życie osoby cierpiącej na cukrzycę.

Czym jest cukrzyca typu 2?

Cukrzyca typu 2

  • Występuje w około 90% przypadków cukrzycy
  • Często rozpoznaje się ją u osób dorosłych w średnim lub starszym wieku
  • Rozwija się wolno i niepostrzeżenie
  • Często pozostaje nierozpoznana
  • Początkowo objawia się zmniejszoną wrażliwością organizmu na działanie insuliny, a później także zaburzeniami jej wytwarzania
  • Jej przyczyną są nadwaga, brak aktywności fizycznej, czynniki genetyczne
  • Leczenie: obniżenie masy ciała, zwiększenie poziomu aktywności fizycznej, leczenie farmakologiczne w celu obniżenia poziomu cukru we krwi, insulinoterapia
  • Często pojawia się w związku z nadciśnieniem tętniczym, zaburzeniami przemiany tłuszczów i nadwagą

Cukrzyca typu 2 zwykle występuje u osób dorosłych w średnim lub starszym wieku. Coraz częściej jednak schorzenie to rozwija się także u cierpiących na nadwagę nastolatków i młodych osób dorosłych. Przyczyną cukrzycy typu 2 jest jednoczesne występowanie zmniejszonej odpowiedzi organizmu na insulinę (insulinooporność) i nieprawidłowości dotyczących wytwarzania tego hormonu. W rezultacie do komórek ciała trafia niewystarczająca ilość cukru obecnego we krwi.

Cukrzyca typu 2 rzadko prowadzi do poważnych zaburzeń metabolizmu, ale za to może być przyczyną poważnych chorób wywołanych cukrzycą. Oprócz czynników genetycznych w rozwoju cukrzycy typu 2 dużą rolę odgrywają nadwaga, nieprawidłowa dieta i brak aktywności fizycznej. W przypadku obecności tych czynników ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 wzrasta od 5 do 10 razy. Przykładowo nadwaga może spowodować, że komórki organizmu staną się oporne na działanie insuliny

Leczenie zalecane u osób z tego typu cukrzycą obejmuje przede wszystkim zmianę diety w celu obniżenia masy ciała oraz wzrost poziomu aktywności fizycznej. W początkowej fazie rozwoju cukrzycy typu 2 może to w pełni wystarczyć do normalizacji poziomu cukru we krwi. Jeśli jednak nie uda się uzyskać prawidłowego poziomu glikemii, konieczne będzie przyjmowanie leków obniżających poziom cukru we krwi (doustnych leków przeciwcukrzycowych) lub podawanie insuliny.